Druk gedrag van je zoon (of dochter): moet je je hier nu druk over maken? Is het wel gewoon dat hij zo druk is? Waarom kan hij niet eens rustig blijven zitten? Het kan je zomaar overkomen dat dit soort vragen door je hoofd spoken. Maar wat moet je ermee? Wat kan je doen om je zoon of dochter rustig te krijgen? En wanneer moet je er meer achter gaan zoeken en gaan denken aan bijvoorbeeld ADHD?
Wát is druk gedrag?
Laten we dan eerst eens kijken wat druk gedrag precies inhoudt. En dan staan we eigenlijk al meteen voor een ‘probleem’. Want waar de ene ouder geniet van het actieve gedrag van haar kind, kan een andere ouder bij een rustiger kind vinden dat het heel druk is. Of anders gezegd: een etiketje opplakken is makkelijk gedaan, maar zegt regelmatig meer over de ‘opplakker’ dan over het kind zelf. Een druk kind wil zeggen dat het heel beweeglijk is, niet stil kan zitten of continue aan het praten is. Een druk kind hoeft gewoon veel energie en het hoeft helemaal niet te zeggen dat er meteen iets aan de hand is!
Wat duidt op druk gedrag?
Wat zou je druk gedrag kunnen noemen?
- Ongeduldig zijn
- Driftig gedrag
- Veel aandacht opeisen
- Veel bewegen
- Impulsief zijn
- Concentratieproblemen hebben
Natuurlijk is ieder kind op zijn eigen manier ‘druk’ en hoeft het echt niet al dit gedrag te vertonen. Druk zijn is op zich enkel een woord waarmee je iets aan wilt geven en geen medisch etiketje waarbij je aan allerlei voorwaarden moet voldoen.
Druk zijn hoort erbij
Het is goed om te weten dat druk zijn niet meteen verkeerd of vreemd is. Druk zijn hoort eigenlijk gewoon bij kinderen, waarbij ieder kind het op zijn eigen ‘niveau’ vertoont. Een kind wat altijd stil zit: daar zal je je waarschijnlijk drukker over moeten maken want dat is niet echt normaal te noemen voor een kind.
Redenen om druk te zijn
Waarom je kind druk is, kan veel factoren hebben.
- Gewoon veel energie hebben en dus gewoon de aard van het ‘beestje’ zijn (niks mee aan de hand dus!)
- Druk gedrag kan ontstaan door te veel prikkels. Is je kind gevoelig voor prikkels, dan kan hij sneller aan zijn grens zitten en een manier om daar mee om te gaan kan juist zijn dat hij druk gedrag vertoont.
- Minder goed tegen prikkels kunnen kan bij je kind horen (hoog gevoeligheid), maar ook ontstaan door slaaptekort of bijvoorbeeld stress.
- De manier van omgaan met het kind door de ouders. Ouders kunnen onbewust het drukke gedrag juist verergeren. Een kind kan nog drukker gaan doen als de ouders niet de structuur geven die het energieke kind nodig heeft.
- De stemming van de ouders voelt een kind feilloos aan. Ook dat kan een trigger zijn.
- Te veel of te weinig verlangen van het kind (bijvoorbeeld op school) kan invloed hebben op zijn gedrag.
- Ingrijpende gebeurtenissen kunnen druk(ker) gedrag uitlokken.
Hoe ga je om met een druk kind?
Een kind heeft veel energie en het is fijn als dit eruit mag komen. Kan hij dit niet kwijt in zijn spel, dan zal hij dus andere manieren zoeken. En daardoor kan vervelend gedrag ontstaan. Dus wat bied jij je kind?
- Genoeg tijd en ruimte om lekker te bewegen. Ga naar de speeltuin, laat hem lekker fietsen of rennen of als ze ouder zijn heerlijk sporten.
- Zorg voor een omgeving die geen druk gedrag extra uitlokt. Voorkom dat er meerdere geluiden door de kamer galmen, dus zet geen muziek op terwijl ook de tv aanstaat, bijvoorbeeld.
- Bied je kind ook de mogelijkheid aan om ergens rust te vinden. Een eigen plekje waar het rustig kan zitten, maar ook de tijd om even niks te hoeven. Een te volle agenda voor een kind komt helaas ook voor.
- Wees duidelijk in wat je verwacht. Dus maak duidelijk waar iets wel en waar niet mag. Met de bal wordt bijvoorbeeld buiten gespeeld en niet binnen. Overdrijf niet met te veel regels!
- Complimentjes geven bij goed gedrag kan helpen. Niet het vervelende gedrag steeds bekritiseren, maar juist de nadruk leggen op fijn gedrag.
- Stel duidelijke grenzen en wees hierin consequent. Maar ook nu geldt dat het positief benaderd moet worden. Geen straf uitdelen, maar juist iets leuks in het vooruitzicht stellen als hij bijvoorbeeld zijn speelgoed heeft opgeruimd. Dus niet dreigen met huisarrest, maar juist buitenspelen beloven als hij het gedaan heeft.
Hoe zit het met ADHD?
En dan komen we uit op de vraag of je kind ‘gewoon’ druk is, of dat het ADHD zou hebben. Hoe vaak wordt tegenwoordig de link niet direct met ADHD gelegd als een kind ‘hyper’ is. Helaas. Want waarom zou een kind niet gewoon zijn eigen temperament mogen hebben en moeten we dat zo nodig met vreselijke medicatie willen verhelpen?
Bestaat ADHD?
Wil ik daarmee zeggen dat ADHD niet zou bestaan? Dat zeg ik zeker niet. Maar ik heb ook voorbeelden gezien waarbij bijvoorbeeld het de onmacht van een juf was, die daarom maar vond dat het kind onderzocht moest worden. Gelukkig ging de psycholoog hierin niet mee en kreeg het kind geen etiketje opgeplakt. En dus geen overbodige medicatie toegeschreven met alle gezondheidsrisico’s die daarbij komen kijken. Maar heeft ieder kind dit geluk?
Gewoon gedrag
En dergelijk voorbeeld las ik ook ooit in een boek, vertelt door een professional. Er werd van hem verwacht kinderen te diagnosticeren vanwege gedrag dan heel normaal is en hij zelf vroeger ook gewoon deed… Volgens mij was dat in het boek ‘Jongens zijn’t’ van Angela Crott. Zij stelt dat het vooral de maatschappij is die moeite heeft met echt jongensgedrag. Het ligt dus niet aan de jongen, maar aan de maatschappij.
Het kind zelf
Maar: ik weet ook het voorbeeld van een vriendje van één van mijn zoons, die zelf aangaf dat het zo druk was in zijn hoofd en waarbij je ook echt zag hoe hij geholpen werd door de medicatie. Dus ik ben de laatste die zal zeggen dat het echt niet bestaat en zeker geen mening geven over wel of niet behandelen. Dat zal per situatie anders zijn en is al helemaal niet aan mij om over te oordelen.
Is het kind druk of ligt het aan jou?
Maar vraag jezelf wel af wie nu het probleem creëert. Is je kind gewoon een heerlijk druk, gezond joch (of meisje uiteraard)? Of kan jij niet omgaan met zijn drukte? Omdat je zelf niet tegen te veel prikkels kunt of omdat simpelweg alles veel te vol gepland staat? Loop je zelf op je tenen en kan je dit er gewoon niet bij hebben? Dan is het niet het kind, maar de omstandigheden óf jijzelf die het probleem veroorzaken. In dat geval moet je dus echt andere stappen nemen!
Verschillen tussen druk gedrag en ADHD
Maar hoe weet je nu of je kind ADHD heeft of toch niet? Uiteraard is dat niet zomaar even zo te zeggen. Probleem is dat ADHD zo vaak genoemd wordt, dat er ook door ouders al snel een dergelijk etiketje geplakt wordt. Het schijnt helaas ook nog zo te zijn (volgens JMouders.nl) dat er geen gedegen psychologische test is. De diagnose wordt vooral gesteld door de ervaringen van ouders, leerkrachten en het kind zelf. Dat dit eng is als je bovenstaande voorbeelden leest, is duidelijk, denk ik. Dit artikel van JMouders.nl gaat uitgebreid in op ADHD of gewoon gedrag en is zeker een aanrader om te lezen.
Positief omgaan met druk gedrag
We hebben de neiging om vooral negatief te kijken naar druk gedrag. Om kinderen met dit gedrag hierop af te keuren en continue hen erop aan te spreken. Dat kan en moet anders. Wat voor zowel de omgeving als het kind zelf het beste is. Wil je ook positiever hiermee om kunnen gaan? Misschien is het volgende boek dan wel de uitkomst!
De gids voor drukke kids van Connie Triantafillidis en Romy Hebers
Een boek met 80 praktische tips om op een fijne manier om te kunnen gaan met het drukke gedrag van je zoon of dochter. Drukke kinderen hebben veel positieve kanten, die vaak niet gezien worden omdat we ons focussen op wat niet goed gaat. Zoals ze zelf zeggen zijn de tips bedoeld om te helpen om een positievere blik te werpen op het geheel en daarmee het kind ook een beter zelfbeeld te geven.
Bronnen:
Afbeeldingen: Pixabay
Wij maken gebruik van affiliatielinks. Hierdoor krijg jij relevante artikelen aangeboden. Mocht je bestellen, dan kost het jou niks extra’s, maar wij krijgen zo een kleine vergoeding voor ons werk.
